اهمیت آزمون های سیمهای سیم پیچی - انواع آزمونها
در مقاله قبلی درباره آزمون های سیمهای لاکی، برخی از مشکلات رایجی که به دلیل کیفیت پایین یا عدم رعایت استانداردها ممکن است رخ دهند را معرفی کردیم. حالا در این مقاله قصد داریم درباره انواع مختلف آزمون هایی که برای سیمهای لاکی انجام میشوند، صحبت کنیم.
به طور کلی، آزمونهای سیم لاکی را میتوان به ۵ دسته اصلی تقسیم کرد:
1. تستهای ظاهری و ابعادی (Appearance & Dimension Tests)
قطر هادی (Conductor Diameter)
اگر قطر هادی خارج از محدوده استاندارد باشد، مقاومت محصول نهایی مشتری مشکلدار خواهد بود و عملکرد مورد انتظار را نخواهد داشت.
قطر کلی (Overall Diameter)
- اگر قطر کلی کمتر از حد باشد → خواص الکتریکی سیم ضعیف شده و ممکن است منجر به مشکلاتی مانند خرابی قطعه، اتصال کوتاه بین لایهها و … شود.
- اگر قطر کلی بیش از حد باشد → ممکن است سیم در فضای در نظر گرفتهشده برای سیمپیچی جا نشود.
زبری سطح و عیوب سطحی (Roughness / Surface Defects)
- وجود عیب سطحی ممکن است باعث ضعیف شدن عایق در آن بخش شود.
- اگر زبری کم باشد شاید تأثیر زیادی نداشته باشد، اما زبری زیاد روی عملکرد محصول اثر منفی میگذارد.
- این مورد با میکروسکوپ (ترجیحا دیجیتال) بررسی میشود چون چشم غیرمسلح ممکن است عیوب جزئی را نبیند. این عیوب جزئی هنگام کشیدهشدن سیم در فرآیند سیمپیچی، بزرگتر میشوند.
2. آزمون های الکتریکی (Electrical Tests)
ولتاژ شکست (Breakdown Voltage)
هر محصول الکتریکی باید تحمل ولتاژ مشخصی را داشته باشد. خرابی در این تست باعث عملکرد نامناسب و خرابی محصول در میدان خواهد شد.
پیوستگی پوشش – پینهول ولتاژ بالا (High Voltage Pin Hole)
پینهولها مسیرهای نشتی در عایق هستند. هنگام سیمپیچی این حفرهها بزرگتر میشوند و اگر دو پینهول روی هم قرار بگیرند، اتصال کوتاه رخ میدهد.
آزمون پینهول در حمام آبنمک-آزمون پنچری (Salt Water Bath Pin Hole)
این آزمون وجود نشتی در عایق را در محیط آبی با ولتاژ پایین بررسی میکند.
مقاومت الکتریکی (Resistance)
اگر قطر هادی یا خلوص ماده اولیه مناسب نباشد، مقاومت سیم از حد مجاز خارج شده و عملکرد ضعیف خواهد بود.
یکنواختی پوشش (Concentricity)
برای عملکرد پایدار موتور، یکنواختی لایه لاک روی سیم اهمیت زیادی دارد چون بر خواص الکتریکی مثل پینهول و ولتاژ شکست تأثیر میگذارد.
3. آزمون های حرارتی (Thermal Tests)
شوک حرارتی (Heat Shock / Thermal Shock)
هر موتور یا کویل هنگام عبور جریان گرم میشود. اگر سیم نتواند افزایش دما را تحمل کند، کویل خواهد سوخت.
نرم شدن پوشش (Cut Through / Softening Resistance)
این آزمون ترمو-مکانیکی نشان میدهد سیم چه دمایی را میتواند تحمل کند.
تانژانت دلتا (Tan Delta)
این شاخص میزان پخت کامل سیم و تلفات دی الکتریک را نشان میدهد. هر نوع لاک تانژانت دلتا مناسب خود را دارد.
4. آزمونهای مکانیکی (Mechanical Tests)
ازدیاد طول، بازگشت فنری
این پارامترها نشاندهنده نرمی سیم هستند. اگر مناسب نباشند، مشتری با مشکلاتی مثل پارگی سیم هنگام سیمپیچی یا شکلگیری ناقص کویل مواجه خواهد شد.
لغزندگی (Slip Value)
در فضاهای محدود، مقدار لغزندگی کم موجب بالا رفتن ضریب اصطکاک و باعث کاهش فاکتور پرشدگی میشود. استفاده از واکس مناسب لغزندگی مناسب و کاهش ضریب اصطکاک را در پی خواهد داشت. این موضوع در ماشین های سیم پیچی سرعت بالا اهمیت ویژه ای دارد.
مقاوم بودن در برابر سایش (Abrasion)
این آزمون مقاومت سیم در برابر خراشیدگی را بررسی میکند. مقاومت پایین یعنی احتمال آسیبدیدن سیم هنگام عبور از قرقرهها و احتمال اتصال کوتاه.
انعطافپذیری و چسبندگی (Flexibility / Jerk / Peel)
این آزمونها نشان میدهند چقدر لاک به سیم چسبیده است. چسبندگی ضعیف باعث کندهشدن لاک هنگام کشیدهشدن سیم خواهد شد.
5. آزمونهای شیمیایی (Chemical Tests)
مقاوم بودن در برابر حلالها (Solvent Resistance)
این آزمون مقاومت سیم را در برابر برخی حلالهای شیمیایی بررسی میکند.
آزمون استخراج با مبرد-مقاوم بودن در برابر سردکننده ها (Refrigerant Extraction Test)
با توجه به کاربرد گسترده سیم در صنعت HVAC، عملکرد سیم در حضور مبردها بررسی میشود تا عمر مفید آن تضمین گردد.
